SZLAKIEM NIEPODLEGŁOŚCI PO WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM
Realizując cykl wycieczek „Szlakami Niepodległości” po województwie łódzkim, tym razem zaplanowaliśmy powiat biało rawski.
Rawa Mazowiecka w powiecie rawskim to miasto o bogatej historii. Podziwialiśmy urokliwe miejsca i ciekawe zabytki, jak chociażby barokowe kościoły, przepiękny park w stylu angielskim, zamek, w którym podobno straszy… Takich wyjątkowych miejsc jest wiele i co najważniejsze – nie trzeba się specjalnie natrudzić, aby dotrzeć do najciekawszych.
Na terenie gmin znajdują się piękne zespoły pałacowo – parkowe: w Białej Rawskiej, Babsku i Woli Chojnatej.
W kilku innych miejscowościach są zabytkowe dworki, kościoły i parki.
Kościoły odegrały ważną rolę w odzyskaniu niepodległości np. Sanktuarium w Szczukach i postać Św. Maksymiliana Kolbe, który oddał życie w obozie za współwięźnia. Duchowieństwo angażowało się w różne inicjatywy niepodległościowe, legalne i nielegalne. Przykładem jest udział w powstaniach z bronią w ręku, opieka duszpasterska nad powstańcami, dowództwo nad niektórymi oddziałami W najtrudniejszych momentach nocy dziejowej Kościół dzielnie stał na straży państwowości polskiej, broniąc jej i walcząc o nią, niezależnie od ponoszonych ofiar. Był z narodem, prowadząc go ku odzyskaniu niepodległości Ojczyzny.
Katolicyzm był czynnikiem inspirującym wszystkie warstwy polskiego społeczeństwa do oporu oraz aktywnego dążenia do odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej. Należy zauważyć, że Kościół chronił i pielęgnował język ojczysty, który stanowił fundamentalny czynnik tożsamości narodowej Polaków. Spoiwem łączącym Polaków pod zaborami były: język, wyznanie wiary, obrzędy religijne, zwyczaje oraz wspólne tradycje kościelne i historyczne. Kościół prowadził działalność formacyjno-edukacyjną na rzecz postępu odrodzenia narodowego w duchu chrześcijańsko-patriotycznym.
Pierwszym punktem programu był KOŚCIÓŁ W BOGUSZYCACH PW. ŚW. STANISŁAWA BISKUPA. Ks. proboszcz zapoznał nas z historią kościoła i jego zabytkami.
Drewniany kościół św. Stanisława biskupa i męczennika w Boguszycach to jeden z najcenniejszych zabytków drewnianej architektury sakralnej w Polsce. Malowidła kościoła wywarły wrażenia na wszystkich uczestnikach. Zachowany wewnątrz zespół renesansowych malowideł wykonanych co najmniej do 1569 r.,- powiedział ks. proboszcz.
Głównym elementem polichromii są ośmioboczne, kwadratowe i okrągłe kasetony, wypełnione dekoracją roślinną. W środkowej części nawy można zobaczyć elementy groteski, choćby osła grającego na wioli czy świnię grającą na bębnie. Na ścianach nawy znajdują się malowane postaci świętych, a w prezbiterium – ewangeliści, rycerz, chłop, starzec i młodzieńcy oraz Pantokrator – Chrystus Wszechwładca. Boguszycka polichromia wymieniana jest wśród najwybitniejszych dzieł malarstwa stropowego w Polsce.
Bogate wyposażenie wnętrza podkreślają trzy ołtarze szafiaste z datami 1558. Dwa ołtarze są późnogotyckie, trzeci ołtarz, poliptyk renesansowy. Parafia w Boguszycach erygowana została w XIV w.,. Uczestnicy wyjazdu byli zaskoczeni istnieniem zabytkowego kościoła z tak bogatą historią na terenie województwa łódzkiego.
Kolejnym punktem programu było SANKTUARIUM W SZCZUKACH – SANKTUARIUM ŚWIĘTEGO MAKSYMILIANA KOLBE z wystawionymi do publicznej adoracji na ołtarzu relikwiami współczesnego męczennika. Są to kawałek habitu i włosy z brody św. Maksymiliana. Jego frontową ścianę ozdabia mozaika przedstawiająca patrona parafii. Ołtarz główny jest w kształcie drzewa jabłoni dopełniony figurami Matki Boskiej i św. Maksymiliana, w szczycie korony drzewa znajduje się drewniana figura ukrzyżowanego Chrystusa.
W świątyni, która powstała w latach osiemdziesiątych, wierni oddają cześć licznym relikwiom m.in. św. O. Maksymiliana, św. Jana Pawła II. Obok świątyni znajduje się replika bunkru głodowego św. O. Maksymiliana.
JEDEN Z NAJSTARSZYCH KOŚCIOŁÓW W POLSCE – W CZERNIEWICACH
Pierwsze informacje o istnieniu kościoła w Czerniewicach pochodzą z XIV wieku i są związane z rodem Łabędziów, dziedziców Czerniewic. Z inicjatywy pochodzącego z tego rodu Andrzeja Rzeszotki w 1413 roku erygowano parafię św. Małgorzaty, dziewicy i męczennicy w Czerniewicach. Pierwszy kościół, o którym mówią źródła, prawdopodobnie uległ zniszczeniu i na podstawie najnowszych badań można wnioskować, że wybudowano obecny, który pochodzi z I połowy XV w. – tym samym jest najstarszym drewnianym kościołem w województwie łódzkim i jednym z najstarszych w Polsce. Prawdopodobnie został ufundowany przez rodzinę Rzeszotków, ale podania ludowe z budową kościoła łączą także króla Władysława Jagiełłę. Być może kolejne etapy prac konserwatorskich przy kościele to wyjaśnią.
W 2013 roku w trakcie badań konserwatorskich pod tynkiem wewnątrz odsłonięto fragmenty polichromii, które wstępnie oszacowano na połowę XVII wieku, przez co kościół stał się już o wiek starszy, niż sądzono – powiedział ks. proboszcz. Malowidła na wewnętrznych ścianach kościoła wykonano temperą na drewnie. Obecnie prowadzone są prace konserwatorskie. Wyposażenie kościoła jest skromne. Na południowy zachód od kościoła znajduje się drewniana dzwonnica. Wspólnie z nami zwiedzał kościół arcybiskup senior Metropolita Łódzki, Władysław Ziółek.
W programie zaplanowano cmentarz parafialny rzymsko-katolicki z 2 poł. XVIII w. z cennymi pod względem artystycznym i historycznym elementami przestrzennymi. W jego obrębie murowane kaplice grobowe: klasycystyczna rodziny Leszczyńskich (pocz. XX w.) położona w głównej alei i leżące przy tejże alei naprzeciw siebie groby Okęckich z 1887r. Liczne zabytkowe pomniki nagrobne, symboliczna mogiła poświęcona ofiarom II wojny światowej oraz XIX w. Zapalono znicz , uczczono chwilą zadumy, modlitwą przy pomnikach poświęconym ofiarom; powstania styczniowego, II wojny światowej, Armii Krajowej.
PODZIWIALIŚMY TEZ BAROKOWE KAPLICZKI W LIPIU
Kapliczki przydrożne słupowe, pochodzące z 1635 roku. Prawdopodobnie ufundował je Kacper Zygmunt Lipski, podkomorzy rawski po śmierci zmarłej młodo żony – Zofii z Krzysztoporskich (zm. 1635 r.), której tablica epitafijna znajduje się w kościele w Krzemienic. Miały symbolizować tajemnice różańca – powiedział przewodnik Piotr
Pierwsza z kapliczek (w pobliżu kościoła) przedstawia płaskorzeźby ze scenami chrystologicznymi: Chrystusa w Ogrójcu, Chrystusa u słupa, Chrystusa upadającego pod krzyżem, Ukrzyżowanie.
Druga z kapliczek (w pobliżu parku) przedstawia płaskorzeźby ze scenami maryjnym: Zwiastowanie, Boże Narodzenie, Pokłon Trzech Króli, Niepokalane Poczęcie NMP.
Mieliśmy możliwość zwiedzić park i wyremontowany pałac w miejscowości Wola Chojnata – murowany pałac neorenesansowy o dużych wartościach artystycznych wzniesiony w 1873 roku, park oraz dawny spichlerz pochodzące z drugiej połowy XIX wieku. Odremontowany pałac zrobił wrażenie na uczestnikach.
Zwiedzaliśmy basztę Zamku Książąt Mazowieckich – pozostałość po XIV-wiecznym Zamku Książąt Mazowieckich, Ratusz miejski, Muzeum Ziemi Rawskiej. W salach wystawowych muzeum prezentowane były zabytki dokumentujące głównie walki narodowowyzwoleńcze Polaków od końca XVIII w. do 1945 r. Ekspozycję otwierają pamiątki z okresu Konfederacji Barskiej, powstania kościuszkowskiego, Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego.
Byliśmy też w największym kościele w Rawie Mazowieckiej z 1613 r. kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny.
Jednym z najciekawszych zabytków w tej późnobarokowej świątyni jest gotycka chrzcielnica z końca XIV w. Godne uwagi są także naczynia liturgiczne z XVII-XIX w., ornaty sprzed 300 lat oraz pas słucki z XVIII w. Dawny zespół klasztorny Augustianów (kościół pw. Wniebowzięcia NMP z XVIII w., budynki klasztorne z XIX w.) obecnie OO. Pasjonistów.
SIERZCHÓW
We wsi Sierzchowa urodził się polityk, premier RP, Tomasz Arciszewski – powiedział przewodnik Piotr Solle.
Od 1394 w Sierzchowach znajduje się kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP gotycki, zbudowany w latach 1520–1549. W 1681 roku ufundowano kaplicę św. Anny. Wnętrze kościoła zdobi gwiaździste sklepienie. Ołtarz główny zdobi go motyw „Ostatniej Wieczerzy” z lipowego drewna. Barokowy boczny ołtarz św. Anny ufundowany w 1681 roku, neobarokowy ołtarz boczny z XIX w, dwie kamienne kropielnice z XVI i XVII w., drewniana renesansowa ambona, przykościelna dzwonnica drewniana z XVIII wieku.
Były też kiełbaski i herbata w Sochowej Zagrodzie w Sierzchowie. Uczestnicy podziękowali organizatorom za możliwość poznawania historii i zabytków województwa łódzkiego.
W imieniu Zarządu PTSM i DIAK Mariana Strugińska-Felczyńska