Wielki Post: łac. Quadragesima, dosł. czas czterdziestnicy
To czas pokuty i nawrócenia, czas czterdziestodniowego przygotowania do najważniejszej dla chrześcijan uroczystości – Wielkanocy. Wielki Post został ustanowiony na pamiątkę czterdziestodniowego postu Jezusa na pustyni.
Okres ten rozpoczyna Środa Popielcowa, a kończy liturgia mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, a w Wielki Piątek i Wielką Sobotę obchodzony jest post paschalny. Głównym przesłaniem trwającego 40 dni postu jest duchowe przygotowanie do właściwego i godnego przeżywania świąt. Jego zaleceniami są post, jałmużna i modlitwa. W okresie Wielkiego Postu z kościoła znikają kwiaty przy ołtarzu, nastrój pokuty podkreśla skromniejszy wystrój świątyni. Kolorem liturgicznym jest fiolet, a w Niedzielę Palmową czerwień. Ważną częścią obchodzenia Wielkiego Postu jest uczestniczenie w nabożeństwach. Są one silnie zakorzenione w religijności polskiej. Kontemplowanie w tym czasie Drogi Krzyżowej ma przypominać o męce Pańskiej i skłaniać do pokory i skruchy. W okresie Wielkiego Postu odbywają się nabożeństwa pasyjne połączone z wystawieniem Najświętszego Sakramentu i kazaniem pasyjnym – Gorzkie Żale, które pierwszy raz odprawione zostały w 1707 r. w kościele Św. Krzyża w Warszawie.
Wielki Post zachowuje człowieka w stanie czujności, budzi wrażliwość na Boga, uczy wrażliwości na potrzeby innych.
